PL EN DE ES FR RU HR

Retencja wody w glebie – wszystko, co powinieneś o niej wiedzieć

retencja wody

Retencja wody w glebie – wszystko, co powinieneś o niej wiedzieć

W ostatnim czasie retencja wody w polskich glebach spada, co ma kolosalne znaczenie dla plonowania roślin. Powodem tego stanu rzeczy są zarówno czynniki naturalne (np. susze), jak i antropogeniczne. Na optymalizację retencjonowania wpływ mają bowiem właściwe praktyki agronomiczne. Pomóc może także kwas humusowy, który w znaczący sposób poprawia zdolność profilu glebowego do magazynowania wody.

Dlaczego retencja wody jest ważna?

Truizmem jest stwierdzenie, że woda odgrywa ogromną rolę dla życia biologicznego oraz rozwoju flory i fauny. Bierze udział w fotosyntezie i transpiracji, jest niezbędna dla kiełkowania nasion, a także umożliwia transport składników mineralnych do korzeni roślin. Życie biologiczne gleby i zachodzące w niej procesy (np. humifikacji) nie mogą istnieć bez wody. Dlatego retencja glebowa (czyli zdolność profilu gleby do magazynowania wody) ma kolosalne znaczenie dla jakości gleby oraz utrzymania jej potencjału plonotwórczego na zadowalającym poziomie.

Skąd bierze się woda w glebie? Oczywiście z opadów atmosferycznych, ale także z jej głębszych warstw, kondensacji parowania czy też sztucznego nawadniania.

Retencja wody – opłakany stan polskich gruntów

Niestety zasoby wodne Polski są niewielkie, zwłaszcza gdy porównamy je z innymi państwami w Europie. Dotyczy to zarówno rzek i jezior, jak i wód podziemnych. Przekłada się to na stosunkowo kiepskie nawodnienie gruntów rolnych, które jest w dużej mierze uzależnione od opadów atmosferycznych. A te obecnie, w większości regionów kraju, nie rozpieszczają rolników. Deszczów jest mało, podobnie jak ze śniegiem ostatniej zimy. Polskę (jak i resztę świata) spowija druzgocąca susza, która znacznie pogarsza strukturę gleby oraz zmniejsza jej zdolność do magazynowania wody. W konsekwencji, nawet gdy pojawią się opady, to gleba nie jest w stanie skutecznie gromadzić pochodzącą z niej wodę.

Na kiepski stan zasobów wodnych w Polsce wpływają także zmniejszanie powierzchni terenów podmokłych, zanik bioróżnorodności czy też zwiększone zagrożenia pożarowe terenów leśnych (oraz rolniczych) wynikające także z ocieplającego się klimatu. Co więc robić w tej sytuacji?

Sposoby poprawy retencji glebowej

Od czego zależą możliwości retencyjne gruntu? Od czynników naturalnych, takich jak pogoda, nachylenie terenu czy rodzaj gleby oraz od działalności człowieka. W dużej mierze na retencję wpływają zabiegi agromelioracyjne, które poprawiają stosunki wodno-powietrzne oraz ułatwiają krążenie wody w glebie. Dlatego na retencję glebową można jak najbardziej wpływać. W jaki sposób?

Podstawowe zabiegi z zakresu agromelioracji to spulchnianie głębszych warstw gleby, orka melioracyjna, nawożenie wgłębne (np. słomą) oraz używanie substancji poprawiających strukturę gleby, takich jak kwas humusowy. Prawidłowa agrotechnika może zwiększyć pojemność retencyjną nawet o 20 l/m2). Takie zabiegi nie tylko wspomogą zatrzymywanie wody w profilu glebowym, ale też usprawnią jej ruch w kierunku pionowym i poziomym oraz zwiększą jej dostępność dla roślin.

Inne działania wspomagające retencję glebową to m.in.: ograniczenie spływu powierzchniowego, uprawa poplonów, odpowiedni dobór roślin (np. gatunków głęboko korzeniących się) i właściwy płodozmian. Drenowanie gleb pogłębia system korzeniowy roślin, dzięki czemu zwiększa się aktywna warstwa profilu glebowego (a więc powierzchnia, z której rośliny mogą czerpać wodę).

Kwasy humusowe na ratunek retencji

Podstawowym sposobem zwiększania retencji glebowej jest poprawa struktury gruntu. Nieocenioną pomoc w tym działaniu oferują kwasy humusowe. Związki te zwiększają właściwości sorpcyjne gleby oraz optymalizują jej właściwości fizyczne, chemiczne i biologiczne. Pomagają nadać glebie optymalną strukturę, a także zwiększają ilość węgla organicznego w glebie, dzięki czemu przyspieszają proces powstawania próchnicy. W efekcie gleba tworzy zdrowy ekosystem, w którym prężnie rozwijają się zarówno rośliny, jak i pożyteczne mikroorganizmy. Takie środowisko jest podstawą dla ulepszenia pojemności wodnej gleby, dlatego kwasy humusowe to doskonały sojusznik w walce o optymalną retencję.

Kwasy humusowe to główny składnik stymulatora wzrostu roślin FLORAHUMUS. Chcesz wiedzieć więcej o tym, jak FLORAHUMUS poprawia retencję wody? Sprawdź ten artykuł.