Program azotanowy – wszystko, co musisz o nim wiedzieć
Program azotanowy zmienił zasady stosowania nawozów zawierających azot. Nieprzestrzeganie nowych wytycznych może skutkować dotkliwymi karami. Czym jest, kogo dotyczy i na czym polega program azotanowy? Jak prawidłowo się do niego zastosować, aby uniknąć kar? Prezentujemy najważniejsze informacje, które pomogą Ci dostosować się do obowiązujących wymogów.
Czym jest program azotanowy?
Jak możemy przeczytać na stronie Ministerstwa Infrastruktury, program azotanowy to „Program działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu”. Obejmuje przepisy dotyczące terminów stosowania i dawek nawozów azotowych (zarówno mineralnych, jak i naturalnych), a także przechowywania naturalnych nawozów, postępowania z odciekami czy nawet prowadzenia dokumentacji z działań realizowanych w zgodzie z wytycznymi programu. Rozporządzenie weszło w życie w lipcu 2018 roku, ale od tego momentu przeszło drobne zmiany.
Kogo dotyczy program azotanowy?
Zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 12 lutego 2020 wszyscy rolnicy zobowiązani są do przestrzegania podstawowych wytycznych związanych ze stosowaniem nawozów azotowych (czyli postępować zgodnie z zasadami dobrej praktyki rolniczej). Gospodarstwa o powierzchni poniżej 10 ha lub mające mniej niż 10 DJP nie muszą prowadzić żadnej dokumentacji. Gospodarstwa o obszarze powyżej 10 ha, ale mniejszym niż 100 ha, lub posiadające 10 – 60 DJP mają obowiązek wyliczenia maksymalnych dawek azotu oraz prowadzenia rejestru nawożenia azotem. Ponadto, do sporządzania planu nawożenia azotem są zobowiązane gospodarstwa:
- powyżej 100 ha lub uprawiające powyżej 50 ha roślin intensywnych (lista poniżej), lub mające więcej niż 60 DJP
- posiadające dużą obsadę zwierząt (drobiu powyżej 40 tys. stanowisk lub hodowlę świń powyżej 2 000 stanowisk dla świń o wadze ponad 30 kg, lub 750 stanowisk dla macior)
- nabywające nawóz do bezpośredniego rolniczego wykorzystania od wyżej wymienionych dużych gospodarstw
Lista upraw intensywnych w uprawie polowej:
Wzmocnij swoje rośliny, użyźnij glebę i zwiększaj plon
Zamów FLORAHUMUS w naszym sklepie internetowym.
- pszenica, nawożenie powyżej 120 kg N/ha;
- pszenżyto, nawożenie powyżej 100 kg N/ha;
- żyto mieszańcowe, nawożenie powyżej 100 kg N/ha;
- kukurydza, nawożenie powyżej 160 kg N/ha;
- rzepak, nawożenie powyżej 150 kg N/ha;
- burak cukrowy, nawożenie powyżej 150 kg N/ha;
- burak pastewny, nawożenie powyżej 150 kg N/ha;
- ziemniak późny, nawożenie powyżej 120 kg N/ha;
- kapusta głowiasta biała; kalafior; brokuł; kapusta brukselka; marchew; seler korzeniowy; burak ćwikłowy; ogórek; cukinia; cebula; por.
Lista upraw intensywnych w uprawie pod osłonami:
- pomidor;
- ogórek;
- papryka.
Jak przygotować plan nawożenia azotem?
Sporządzenie dokumentacji zgodnej z wymogami nie jest skomplikowane, ale można skorzystać z usług doradcy. Podczas opracowywania planu nawożenia azotem trzeba wziąć pod uwagę zalecenia dobrej praktyki rolniczej, skład chemiczny stosowanych nawozów, potrzeby pokarmowe roślin oraz zasobność gleb. W planie należy zawrzeć m.in. informacje na temat ilości azotu z nawozów naturalnych i mineralnych, rodzaju uprawianej rośliny oraz powierzchni gruntu. Wszyscy, którzy mają problemy z opracowaniem dokumentacji, mogą z łatwością znaleźć wzory i przykłady w Internecie.
Dawki i terminy nawożenia azotem
Dopuszczalna dawka azotu z nawozów naturalnych określona przez program azotanowy to 170 kg N/ha w czystym składniku w ciągu roku. Jeżeli w gospodarstwie powstaje więcej nawozów naturalnych, niż można wykorzystać, przestrzegając maksymalnej dopuszczalnej dawki, to nadwyżki można zbyć. Taka transakcja musi być udokumentowana pisemną umową, którą należy przechowywać przez 3 lata od dnia jej sporządzenia. Okres, w którym stosowanie nawozów azotowych jest dopuszczalne, różni się w zależności od lokalizacji, rodzaju gruntu oraz aplikowanego nawozu. Rozpoczyna się 1 marca, a kończy między 15 października i 30 listopada.
Program azotanowy: pozostałe informacje
Program azotanowy określa również odpowiednie sposoby przechowywania nawozów naturalnych. Należy je składować w sposób bezpieczny dla środowiska, a więc tak, aby wycieki nie przedostawały się do gruntu i wód. Zbiorniki na gnojówkę i gnojowicę powinny być tak dostosowane, aby umożliwić przechowywanie nawozu przez 6 miesięcy. Z kolei miejsce do przechowywania obornika powinno umożliwić jego składowanie przez 5 miesięcy. Wszyscy rolnicy produkujący, przyjmujący i stosujący nawozy naturalne, mają obowiązek zapewnić ich bezpieczne przechowanie.
Warto jeszcze dodać, że zgodnie z obowiązującymi przepisami, zabronione jest stosowanie nawozów azotowych na glebach zamarzniętych i pokrytych śniegiem, a także zalanych wodą. Przepis ten dotyczy całego roku, tak więc data, od kiedy dozwolone jest nawożenie (1 marca), może ulec zmianie wskutek niesprzyjających warunków.
FLORAHUMUS a efektywność nawozów azotanowych
Program azotanowy jest wyjątkowo rygorystyczny, a za jego nieprzestrzeganie grożą srogie kary. Wielu rolników ma obawy, że z powodu obowiązujących przepisów spadnie plon uprawianych przez nich roślin. W trosce o swoje plantacje apelują np. o wydłużenie terminu stosowania nawozów. Podobne wnioski pozostają jednak bez odzewu. Aby utrzymać plon na zadowalającym poziomie, potrzebne są innowacyjne rozwiązania, takie jak kwasy humusowe i preparat FLORAHUMUS. Związki humusowe zwiększają przyswajalność składników odżywczych, w konsekwencji zwiększając efektywność nawozów. Efekt ten potwierdzają badania przeprowadzone m.in. na rzepaku. Dzięki temu można obniżyć dawki nawozów azotowych bez strat w plonach. FLORAHUMUS jest cennym sprzymierzeńcem wszystkich rolników chcących jednocześnie zadbać o obfity plon i uniknąć kar za nieprzestrzeganie programu azotanowego.
Informacje dotyczące programu azotanowego sporządzone na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 12 lutego 2020 w Dz. U. poz. 243.