Wykorzystanie kwasów humusowych w zrównoważonym rolnictwie

Obecnie panujący paradygmat gospodarczy akcentuje dużą produktywność oraz potrzebę wytwarzania żywności dla rosnącej populacji globu. Prowadzi to do wysokich nakładów na rolnictwo, które stało się jedną z bardziej destrukcyjnych działalności człowieka. Jako ludzkość zbliżamy się do krawędzi zasobów planety i powoli zaczyna zaglądać nam w oczy widmo braku bezpieczeństwa żywnościowego. Dlatego coraz bardziej istotne stają się alternatywne i innowacyjne metody nowoczesnego rolnictwa zrównoważonego, które pozwoli ograniczyć stosowanie nieodnawialnych nawozów chemicznych i szkodliwych pestycydów, a także poprawi gospodarkę wodną. Fundamentem tych działań jest wykorzystywanie potencjału, jaki mają kwasy humusowe. Są one doskonałym środkiem wspomagającym rolnictwo na drodze ku bardziej przyjaznemu środowisku.

Technologia wytwarzania kwasów humusowych

Kwasy humusowe są głównym składnikiem materii organicznej gleby i roztworów wody. Powstają w procesie humifikacji, czyli degradacji materii organicznej. Proces ten trwa tysiące lat i daje początek substancjom, które już dalej rozkładać się nie mogą: kwasom huminowym, kwasom fulwowym oraz huminom, zbiorczo nazywanymi substancjami lub kwasami humusowymi. Związki te mogą różnić się składem oraz strukturą, ponieważ różni się pochodzenie materii, z której powstają. Chemicznie można je przedstawić jako struktury łączące cząsteczki o niewielkiej masie w dynamiczne związki chemiczne stabilizowane przez oddziaływania hydrofobowe i wiązania wodorowe.

Proces humifikacji jest długotrwały, a postępująca degradacja powoduje malejącą ilość kwasów humusowych w glebie. Dlatego stosuje się nawozy i stymulatory wzrostu zawierające w składzie kwasy huminowe i fulwowe. W ten sposób uzupełnia się ich ilość w ziemi, zwiększa jej żyzność, poprawia strukturę fizyczną i pojemność wodną. Kwasy humusowe wykorzystywane w produkcji nawozów uzyskuje się w procesie ekstrakcji z węgla brunatnego, torfu lub leonardytu.

Kwasy humusowe: rola w ekosystemie lądowym

Substancje humusowe są najważniejszym składnikiem gleby. Mają kluczowe znaczenie dla dobrostanu ludzi na całej planecie, ponieważ odgrywają istotną rolę w produkcji żywności. Skąd to ogromne znaczenie? Przede wszystkim stąd, że kwasy humusowe są ściśle powiązane z obiegiem składników odżywczych. Zwiększają pojemność wymiany kationów w glebie oraz wiążą kationy minerałów takich jak żelazo i miedź. Tym samym znacznie podwyższają ich dostępność dla roślin. Kwasy humusowe mają też wyjątkową zdolność sorpcyjną. Znacznie przewyższają pod tym względem składniki mineralne gleb. Dzięki temu mają duży wpływ na ograniczenie pobierania zanieczyszczeń przez rośliny uprawne, dezaktywację pestycydów i innych czynników zanieczyszczających, a także wymywanie nawozów i szkodliwych metali ciężkich (np. kadmu i ołowiu) do wód gruntowych. Z tych powodów bywają również wykorzystywane w procesach oczyszczania wody. Kwasy humusowe zapewniają także optymalną ilość fosforu, który jest niezbędny roślinom do wzrostu.

Innowacyjne podejście do zrównoważonego rolnictwa

Stosowanie kwasów humusowych obok technik takich jak płodozmian pozwala z nadzieją patrzeć na przyszłość rolnictwa. Kwasy humusowe pozwalają ograniczyć stosowanie szkodliwych preparatów chemicznych. Można z powodzeniem wykorzystywać je w uprawach ekologicznych. Z agronomicznego i rolniczego punktu widzenia kwasy humusowe odgrywają znaczącą rolę, ponieważ mają ogromny wpływ na wydajność gleby, retencję wody i potencjał plonotwórczy roślin. Zastosowanie kwasów humusowych jest tak szerokie, że trwają również badania nad ich wykorzystaniem poza przemysłem rolniczym, np. w medycynie i kosmetyce. Niezależnie od sukcesów w tych dziedzinach, bez wątpienia są świetnym środkiem na poprawę jakości gleby.