Czosnek ozdobny: uprawa, pielęgnacja i nawożenie

Pierwszy obraz, który pojawi się w głowie większości ludzi po usłyszeniu słowa „czosnek”, to oczywiście klasyczne ząbki – warzywo o szerokich zastosowaniach kulinarnych i wielu właściwościach zdrowotnych. Ogrodnikom znane są jednak dekoracyjne odmiany czosnku. Tzw. czosnek ozdobny to roślina, która od wielu lat często gości w polskich ogrodach. Popularność zawdzięcza stosunkowo niewielkim wymaganiom uprawowym oraz niewątpliwym walorom dekoracyjnym. W prosty sposób możesz upiększyć swój zielony zakątek, dodając mu uroku i powabu. Sprawdź, jak zadbać o swoje rośliny, aby obrodziły wspaniałymi kwiatostanami. Uprawa czosnku ozdobnego – krótki przewodnik.

Czosnek ozdobny – opis rośliny

Czosnek ozdobny (Allium) to roślina ozdobna z rodziny amarylkowatych (Amaryllidaceae). Pochodzi z Azji, gdzie znaleźć go można dziko rosnącego m.in. w lasach i łąkach. Wysuszone kwiatostany czosnku ozdobnego tworzą wspaniałe kompozycje i są uroczym elementem dekoracyjnym.

Obecnie popularność czosnku ozdobnego w polskich ogrodach wzrasta. Renomę zawdzięcza wspaniałym, dużym kulistym kwiatostanom, które wyrastają na wysokich pędach. Co więcej, motyle i pszczoły uwielbiają czosnki ozdobne, a owady te są pożądane w każdym ogrodzie: dodają mu naturalnego powabu oraz są wrogiem niektórych szkodników.

Choć pielęgnacja czosnku ozdobnego nie należy do najtrudniejszych, to wciąż trzeba zwrócić uwagę na kluczowe zabiegi, które pomogą zachować rośliny w zdrowiu i pięknie. Zacząć należy od wyboru odmiany, którą będziesz uprawiać.

Czosnek ozdobny – którą odmianę wybrać do uprawy?

Dokładna ilość odmian czosnków ozdobnych nie jest znana, ponieważ nazwy tej używa się umownie do roślin z rodzaju Allium (a więc czosnków), z tą różnicą, że hodowanych ze względu na walory dekoracyjne, a nie kulinarne. Podział jest więc płynny, ponieważ niektóre rośliny uprawiane w celach spożywczych również prezentują się wspaniale, a zatem można by je zaliczyć do czosnków ozdobnych. Dlatego niektóre klasyfikacje mówią np. o 400 odmianach czosnków ozdobnych, a inne nawet o 700. Nie ma jednak wątpliwości co do tego, że rodzajów tych jest multum, a różnią się między sobą nie tylko wyglądem, ale również cechami takimi jak czas kwitnienia czy odporność na czynniki stresowe.

Oto kilka odmian czosnków ozdobnych, które naszym zdaniem są warte uwagi:

Czosnek złocisty zwany też południowym (Allium moly)

Czosnek złocisty należy do rodzaju miniaturowych czosnków ozdobnych – dorasta do ok. 30 cm wysokości. Jest idealny do rabat i skalniaków, można go także ścinać do wazonów, choć trzeba pamiętać, że ma lekko czosnkowy zapach, a to nie każdemu pasuje. Ma gęsty kwiatostan o intensywnym, żółtym kolorze.

Czosnek olbrzymi (Allium giganteum)

Czosnek olbrzymi to istny gigant: rośnie nawet do 150 cm. Góruje nad swoimi kuzynami nie tylko wysokością, ale i rozmiarem kwiatostanu: pokaźne, kuliste kwiaty mają średnicę do 20 cm. Kwiatostany czosnku olbrzymiego występują w odcieniach koloru fioletowego. Posadzenie kilku takich roślin obok siebie daje niezwykle spektakularny efekt.

Czosnek niedźwiedzi (Allium ursinum)

Znany również pod nazwami czosnku cygańskiego oraz cebuli czarownic, czosnek niedźwiedzi jest w zasadzie rośliną kulinarną. Ma duże właściwości zdrowotne i w ziołolecznictwie wykorzystywany był już w starożytności. Zawiera pokaźne ilości witaminy C, wzmacnia odporność i działa bakteriobójczo. Jednak ma także walory ozdobne i dlatego znalazł się w tym zestawieniu.

Czosnek hair (Allium hair)

Czosnek hair to nieco rzadziej spotykana odmiana, a szkoda. Ma bowiem fenomenalne, fantazyjnie układające się kwiatostany, które pasują do każdego ogrodu. Pod względem rozmiaru plasuje się między czosnkiem złocistym a olbrzymim: osiąga wysokość do 70 cm. Najefektywniej wyglądają większe grupy czosnków hair: wtedy ich zjawiskowe kwiatostany z pewnością przyciągną wzrok wszystkich gości Twojego ogrodu.

Uprawa czosnku ozdobnego: stanowisko

Poszczególne odmiany czosnku nieco różnią się pod względem wymagań. Dlatego zawsze warto dopytać sprzedawcę czy przeszukać internet, aby mieć pewność, jakie warunki zapewnić swoim roślinom. Niemniej większość gatunków czosnku ozdobnego ma zbliżone wymagania.

Odpowiednie miejsce do uprawy powinno być dobrze nasłonecznione i mieć przepuszczalne podłoże. Roślina ta preferuje stanowiska słoneczne, ale może rosnąć również w półcieniu (a w niektórych wypadkach, np. czosnku niedźwiedziego, jest to nawet wskazane). Ważne jest także, aby ziemia była żyzna i dobrze przepuszczalna, aby zapewnić odpowiednie warunki dla korzeni.

Czosnki ozdobne mają umiarkowane zapotrzebowanie na wodę: jeśli w Twoim rejonie regularnie pada deszcz, nie podlewaj ich wcale. Nadmierne nawadnianie może powodować gnicie cebulek.

Kiedy sadzić czosnek ozdobny?

Po wyborze stanowiska przychodzi czas na sadzenie. Cebulki czosnku ozdobnego znoszą zimowanie w gruncie, dlatego sadzi się je w terminie od września do października, a nawet i na początku listopada. Można je sadzić razem z innymi roślinami kwitnącymi wiosną, takimi jak krokusy czy lilie. To niezawodny sposób na stworzenie spektakularnej, różnokolorowej kompozycji.

Uprawa czosnku ozdobnego: pielęgnacja

Najważniejszym zabiegiem pielęgnacyjnym czosnku ozdobnego jest podlewanie. Trzeba w nim zachować zdrowy umiar, ponieważ roślina nie lubi zbyt wilgotnej gleby, a przelanie może spowodować gnicie. Z kolei przesuszenie, tak jak w przypadku każdej rośliny, doprowadzi do spowolnienia wzrostu (lub nawet całkowitego zahamowania), osłabi korzenie i zwiększy podatność na choroby, a także zniszczy wygląd kwiatów.

Po przekwitnięciu kwiatów należy je usunąć. Dzięki temu nie dopuścisz do zawiązania nasion, co osłabiłoby cebulę.

Warto także zadbać o bezpieczeństwo roślin. Choć większość odmian czosnku ozdobnego ma raczej dużą odporność na czynniki stresowe, to wciąż są narażone np. na ataki mszyc. Aby zapobiec zniszczeniu kwiatów, należy regularnie je kontrolować i w razie potrzeby stosować odpowiednie metody owadobójcze.

Kwasy humusowe i czosnek ozdobny

A jak w uprawie czosnku sprawdzą się kwasy humusowe? Dla tych, którzy pierwszy raz słyszą o tych substancjach, spieszymy z wyjaśnieniami. Są to naturalne związki wszechobecne w naturze. Znajdziesz je np. w glebie, gdzie współtworzą próchnicę – najważniejszą warstwę podłoża. Substancje humusowe mają duże znaczenie dla żyzności gruntu. Poprawiają zdolność gleby do magazynowania wody oraz zwiększają dostępność składników mineralnych. W efekcie mają duży wpływ na wzrost roślin oraz jakość i ilość zbiorów. Są z powodzeniem wykorzystywane głównie w rolnictwie, aby poprawić plonowanie upraw, jednakże sprawdzają się także w uprawie roślin ozdobnych. Doskonale nadają się do uprawy czosnku ozdobnego. Zapewnią mu lepszy wzrost i mocniejsze korzenie, dzięki czemu będzie prezentował się jeszcze bardziej spektakularnie.