Wymieszanie słomy z glebą jako wariant ekoschematu. Kiedy i jak wykonać?

Ekoschematy to prośrodowiskowe płatności bezpośrednie przysługujące rolnikom w ramach Wspólnej Polityki Rolnej (WPR). Jednym z ekoschematów jest rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi. W ramach tego wariantu można wymieszać słomę z glebą, co pozwala na otrzymanie dopłaty do około 200 zł/ha. Jak działają ekoschemty? Dlaczego warto wymieszać słomę z glebą? Co zastosować na resztki pożniwne? Zapraszamy do lektury.

Ekoschematy – co to takiego?

Ekoschematy to system dopłat do upraw, które są prowadzone korzystnie dla środowiska, klimatu i dobrostanu zwierząt. Dopłaty te są elementem Planu Strategicznego Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027. Ekoschematy są oceniane przez Komisję Europejską pod kątem realizacji wytyczonych przez nią celów środowiskowych. Przypomnijmy, że cele te obejmują ochronę zasobów naturalnych (gleby i wód), wspieranie bioróżnorodności oraz dbanie o klimat i dobrostan zwierząt.

W ramach Planu Strategicznego wprowadzono 5 ekoschematów powierzchniowych:

• Obszary z roślinami miododajnymi
• Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi
• Integrowana produkcja roślin
• Biologiczna ochrona upraw
• Retencjonowanie wody na TUZ

Dodatkowo jeden ekoschemat dotyczy dobrostanu zwierząt.

Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi

W ramach ekoschematu rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi obowiązuje 8 praktyk rolniczych, do których przypisane są wartości punktowe. Aby zakwalifikować się do dopłaty, należy uzyskać minimalną wartość punktów obliczaną według wzoru:

powierzchnia użytków rolnych x 25% x 5 pkt. = minimalna liczna punktów

Dla przykładu wymagana ilość punktów na 10 hektarach powierzchni użytków rolnych w gospodarstwie to 12,5 pkt (10 x 25% x 5 pkt = 2,5 x 5 pkt = 12,5 pkt).

Oto lista praktyk wraz z wartościami punktowymi:

• Ekstensywne użytkowanie TUZ z obsadą zwierząt (5 pkt)
• Międzyplony ozime/wsiewki śródplonowe (5 pkt)
• Opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia
  1. wariant podstawowy (1 pkt)
  2. wariant z wapnowaniem (3 pkt)
• Zróżnicowana struktura upraw (3 pkt)
• Wymieszanie obornika z glebą na GO w terminie 12 godzin od jego aplikacji (2 pkt)
• Stosowanie płynnych nawozów naturalnych innymi metodami niż rozbryzgowo (3 pkt)
• Uproszczone systemy uprawy (4 pkt)
• Wymieszanie słomy z glebą (2 pkt)

Rolnik z gospodarstwem 10 ha ubiegający się o dopłatę w ramach ekoschematu rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi powinien tak dobrać praktyki i obszar, aby zdobyć minimalnie 12,5 pkt, czyli np. wymieszać słomę z glebą (2 pkt) na powierzchni 6,25 ha (12,5/2 = 6,25). Pamiętaj, że niektóre praktyki można ze sobą łączyć.

Przyjrzyjmy się bliżej wariantowi wymieszania słomy z glebą. Decyduje się na niego wielu rolników, ponieważ taki zabieg nie tylko pozwala otrzymać dopłatę, ale jest także sposobem na wzbogacenie gleby w składniki pokarmowe i materię organiczną.

Dlaczego warto wymieszać słomę z glebą?

Przyjmując, że po żniwach na polu zostaje ok. 5 ton słomy, to wykorzystując ją jako nawóz, można zwrócić do gleby średnio 30 kg azotu, ponad 10 kg fosforu, 60 kg potasu i blisko 20 kg wapnia. Dokładne wartości będą się różniły w zależności od klasy gleby i gatunku uprawianej rośliny, jednak niezależnie od tych czynników resztki pożniwne to wartościowy materiał nawozowy. Tym bardziej że same składniki mineralne to nie wszystko. Oprócz tego słoma wnosi do gleby znaczną ilość substancji organicznej, wzbogaca glebę w próchnicę oraz wpływa na gospodarkę wodną gleby. Zabieg ten pozwala także na otrzymanie dopłaty ok. 200 zł/ha w ramach ekoschematu rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi.

Wymieszanie słomy z glebą jako praktyka w ramach ekoschematu

Wymieszanie słomy z glebą to jedna z najprostszych w realizacji praktyk z ekoschmatu rolnictwa węglowego. Na stronie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi możemy przeczytać jej opis: „praktyka polega na rozdrobnieniu i przyoraniu lub wymieszanie z glebą całej słomy po zbiorze plonu głównego”. Jeszcze do niedawna wywożenie słomy z pola było powszechną praktyką. Obecnie coraz więcej rolników jest świadomych tego, jak cenny materiał nawozowy stanowi słoma. Dlatego zostawiają ją na polu, a następnie mieszają ją z glebą, dzięki czemu składniki mineralne wracają do gleby. Dokładnie na tym polega ten wariant ekoschematu.

Kiedy należy wykonać wymieszanie słomy z glebą? Przepisy tego nie definiują, a więc żadne daty nie są zobowiązujące. Rolnik powinien kierować się swoim doświadczeniem oraz dobrą praktyką rolniczą.

Jak wykorzystać resztki pożniwne? Dobra praktyka rolnicza

Wykorzystanie nawozowego potencjału słomy wymaga odpowiedniej agrotechniki. Zabiegi najlepiej rozpocząć zaraz po żniwach, zanim woda odparuje z gleby. Słomę należy dobrze rozdrobnić oraz przemieszać z glebą. W tym celu możesz wykorzystać brony talerzowe lub kultywator podorywkowy.

Na marginesie warto dodać, że jeśli resztki pozostaną widoczne w okresie zimy, to można spełnić normę GAEC 6. Jest to jedna z norm związanych z utrzymaniem gruntów rolnych w dobrej kondycji oraz w zgodzie ze środowiskiem (GAEC – Good Agricultural and Environmental Condition, czyli dobra kultura rolna i środowiskowa). GAEC 6 mówi o minimalnej pokrywie glebowej w najbardziej newralgicznych okresach.

O czym jeszcze warto pamiętać? Na resztki pożniwne warto zastosować odpowiednie preparaty, które usprawnią proces mineralizacji słomy. W tym celu idealnie sprawdza się kwas humusowy.

Kwasy humusowe na resztki pożniwne

Kwasy humusowe zawarte w preparacie FLORAHUMUS to naturalne substancje, które wpływają na charakterystykę gleby i aktywność mikroorganizamów. Mają uniwersalne zastosowanie i doskonale sprawdzają się w uprawach rolniczych w celu poprawy witalności i plonowania roślin. Ich właściwości sprawiają, że wspomagają także proces mineralizacji resztek pożniwnych.

Udowodniono, że kwasy humusowe zwiększają retencję wodną, co stwarza lepsze warunki wilgotnościowe do rozkładu słomy. Ponadto stanowią pożywkę dla pożytecznych bakterii biorących udział w procesie mineralizacji. Dotyczy to zarówno bakterii występujących w glebie, jak i tych wprowadzonych do niej wraz z preparatami bakteryjnymi. Co więcej, kwasy humusowe poprawiają strukturę i stosunki wodno-powietrzne gleby, co stwarza idealne warunki do działania bakterii glebowych. Więcej o wykorzystaniu kwasów humusowych na resztki pożniwne dowiesz się z naszego artykułu: Co na resztki pożniwne?

Kup preparat FLORAHUMUS i zwiększ efektywność wykorzystania słomy po żniwach!