Dzień wegetarian

Wegetarianizm jest dietą, która wyklucza z menu mięso. Jeszcze kilka lat temu wiele osób miało obawy, że taka dieta jest niesmaczna i może doprowadzić do niedoborów witamin. Dzisiaj wiemy, że dobrze zbilansowana dieta roślinna jest zdrowa również dla kobiet w ciąży. 11 stycznia obchodzimy w Polsce Dzień Wegetarian.

Jeszcze dziesięć lat temu jarosze mieli bardzo ograniczone możliwości komponowania posiłków. Dzisiaj sklepowe półki uginają się od roślinnych alternatyw tradycyjnych dań. Jednak, aby być wege, nie trzeba wcale korzystać z tych zamienników. Internet jest pełen smacznych i wartościowych przepisów na dania bezmięsne.

Wiele osób nie wyobraża sobie polskiej kuchni bez mięsa. Warto jednak zaznaczyć, że tradycyjne potrawy naszej kuchni były właśnie pozbawiona mięsa. Nasi pradziadkowie nie mogli pozwolić sobie na spożywanie mięsa codziennie. Dlatego na stołach naszych przodków najczęściej podawane były kasze, ziemniaki i zupy. Nie trzeba jednak daleko szukać. Potrawy wigilijne, a więc barszcz z uszkami, pierogi z kapustą i grzybami, czy sałatka jarzynowa, to typowe i tradycyjne dla naszej kuchni dania bezmięsne. Ponadto kuchnia wegetariańska jest pełna gotowych dań pełnych świeżych warzyw i owoców, które dostarczają więcej witamin niż ziemniaki ze schabowym.

Dlaczego wegetarianizm?

Nasza świadomość dobrostanu zwierząt, jak i kwestii ekologicznych, jest z roku na rok coraz większa. Doskonale wiemy, że mięso na sklepowych półkach nie pochodzi od kury, krowy, czy świni, które beztrosko pasły się na łąkach. Przemysłowy chów zwierząt wpływa na ogromną skalę cierpienia, a wielu konsumentów, nie chce za to płacić. Na rezygnację z mięsa, decydują się również osoby, którym zależy na własnym zdrowiu. Dzięki diecie wegetariańskiej wiele osób wprowadza do swojego menu więcej świeżych warzyw, owoców i strączków. Zmiany te wpływają pozytywnie na zdrowie i samopoczucie.

Przetworzone jedzenie

W XXI wieku mamy dużo większy dostęp do różnych smaków. Dzisiejsze nastolatki poznały więcej smaków i spróbowało o wiele więcej dań, niż nasi pradziadkowie sto lat temu przez całe swoje życie. Jedzenie jest łatwo dostępne, a producenci żywności prześcigają się w produkcji gotowych mrożonek. Podobnie sytuacja wygląda z restauracjami i popularnymi na całym świecie fast-foodami. Coraz częściej w naszym menu goszczą kebaby, tłuste hamburgery lub przetworzone dania. Zarówno dieta tradycyjna, jak i wegetariańska, może doprowadzić do wielu niedoborów, jeśli nie będziemy dbać o jej zbilansowanie. Tak duży wybór posiłków, nasze zabiegane, nieregularne posiłki często sprawiają, że zamiast zbilansowanych dań, wybieramy szybko dostępne hot-dogi w sklepach lub mrożonki.

Rezygnacja z mięsa bardzo często łączy się z odrzuceniem spożywania fast-foodów i wysoce przetworzonych dań. Oczywiście zdarzają się osoby, których dieta wegetariańska opiera się głównie na frytkach z keczupem. Jednak wiele osób, które rezygnuje ze spożywania mięsa, ma świadomość tego, jak ważna jest zdrowa i zbilansowana dieta.
Wegetarianizm a zdrowie

Amerykańskie Stowarzyszenie Dietetyczne wykazało w swoich badaniach, że dieta wegetariańska, a nawet wegańska jest w pełni zdrowa i bezpieczna na każdym etapie życia*. Ważne jednak jest to, aby pamiętać o tym, że każda dieta (niezależnie od tego czy jest dietą tradycyjną, wegetariańska, wegańską) powinna być odpowiednio zbilansowana.

Dużą zaletą diety wegetariańskiej jest to, że pełna jest zielonych roślin, świeżych warzyw i strączków, które bogate są w witaminę C, betakaroten, składniki mineralne i błonnik.

Zalety diety wegetariańskiej

• Do głównych zalet diety wegetariańskiej można zaliczyć:
• produkty roślinne mają niższą wartość kaloryczną,
• wysoka wartość odżywcza spożywanych posiłków,
• dania roślinne mają niską zawartość tłuszczów nasyconych i cholesterolu,
• spożycie warzyw i owoców bogatych w potas i witaminę C oraz błonnik pokarmowy,
• zapobiega zaparciom, chorobom jelita grubego, chorobom serca.

Przy diecie wegetariańskiej warto zwracać uwagę na żelazo, białko i witaminę B12. Żelazo pochodzenia roślinnego jest gorzej wchłaniane niż to pochodzące z produktów odzwierzęcych. Dlatego przy diecie wegetariańskiej warto spożywać w większych ilościach szpinak, jarmuż, pestki dyni, soczewica, soja, otręby pszenne. Żelazo czerpane z roślin jest niehemowe, oznacza to, że może się wchłaniać gorzej niż to pozyskane z mięsa. Można jednak temu zaradzić, dodając do naszego obiadu warzywa bogate w witaminę C, jak chociażby paprykę, pietruszkę lub sałatki owocowej, którą można zjeść na deser.

Wiele osób w pierwszej kolejności zadaje sobie pytanie „Co z białkiem? ” W diecie wegetariańskiej lub wegańskiej, uzupełnienie białka, nie jest żadnym problemem. Białka pochodzenia roślinnego występują w roślinach strączkowych, owocach, zbożach i orzechach. Jeśli więc regularnie spożywamy soję, soczewicę, kaszę, orzechy, jajka lub kefiry, nie musimy mieć obaw, o niedobór tego składnika. Witaminę B12 znajdziemy głównie w mięsie. Wegetarianie mogą ją czerpać z produktów mlecznych, jednak osoby na diecie wegańskiej powinny ją suplementować.

Dzień wegetarian – czy jest dla wszystkich?

Wiele osób chce przejść na dietę wegetariańską ze względów etycznych, środowiskowych i zdrowotnych. Jednak rezygnacja z mięsa po wielu latach jego spożywania, wydaje się dużym wyrzeczeniem. Właśnie dlatego, niektóre osoby decydują się na zostanie fleksitarianami. Jest to dieta, w której unikamy dań mięsnych, jednak nie wykluczamy ich z diety całkowicie. Oznacza to, że na co dzień spożywamy zdrowe i pełnowartościowe jarskie dania, jednak nie odmawiamy schabowego lub rybki na imieninach cioci. Takie rozwiązanie jest mniej radykalne niż całkowita rezygnacja z mięsa. Warto jednak zaznaczyć, że wybierając dietę roślinną, możemy być pewni, że nie grozi nam nuda w kuchni. Bezmięsna kuchnia jest pełna bogatych i ciekawych smaków, które warto wprowadzić do swojego jadłospisu. 11 stycznia warto przekonać się samemu i spróbować bezmięsnych dań.

Źródło: Stanowisko Amerykańskiego Towarzystwa Dietetycznego: diety wegetariańskie, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19562864/, 07.2019 r.