6 stycznia – Dzień Jabłoni
Dzień Jabłoni to święto obchodzone 6 stycznia każdego roku. W tym dniu szczególnie docenia się zalety i piękno jednego z najbardziej popularnych drzew owocowych. O uwielbieniu dla jabłoni świadczy, chociażby pokaźna liczba przysłów i aforyzmów z nią w roli głównej. Dzisiejsze święto to także doskonały czas, aby przypomnieć o licznych korzyściach zdrowotnych wynikających ze spożywania jabłek. Poznaj historię Dnia Jabłoni oraz dowiedz się, jak wyhodować drzewo, które obrodzi dorodnymi i zdrowymi owocami.
Dzień Jabłoni: nieco historii
Początki święta jabłoni nie są dobrze udokumentowane. Wiadomo jedynie, że pierwotnie powstało, aby celebrować ponad 200-letnie drzewko, ale które konkretnie? Tego nie wiadomo. Główni kandydaci to dwa drzewa rosnące w Anglii: jabłoń Bramley (zasiana w 1809 roku w Southwell) oraz jabłoń Granfera (ang. Granfer’s apple tree). Z czasem Dzień Jabłoni przeszedł przemianę w wydarzenie, w którego trakcie oddaje się szacunek wszystkim gatunkom jabłoni, a także i samym owocom.
A jest co świętować! Jabłoń to bowiem najstarsze udomowione drzewo, na terenie Azji uprawiane już 10 000 lat temu. Również w Polsce jest znane od dawna: hodowano je w czasach pierwszych Piastów. Rozmaite odmiany najstarszego drzewka owocowego towarzyszą ludzkości od wielu lat, umilając czas dostojnym wyglądem oraz przede wszystkim pieszcząc kubki smakowe soczystymi owocami. O tym, jak istotną rolę w kulturze pełnią jabłka, dowodzi jego wszechobecność w mitologii oraz bogata symbolika: owoc symbolizuje m.in. zdrowie, długowieczność, płodność oraz miłość.
Produkcja jabłek w Polsce
Polskie jabłka są cenione w Europie i na świecie: jesteśmy ich największym producentem w UE. Ponad 75% wszystkich eksportowanych z kraju owoców to jabłka. Według danych WAPA (The World Apple & Pear Association) w 2021 roku zebrano w Polsce 4,3 mln ton jabłek: aż o 26% więcej, niż w 2020. Niestety, ale sukces w eksporcie nie przekłada się całkowicie na popularność wśród krajowych konsumentów. Polacy średnio spożywają 16 kg jabłek rocznie, co jest poniżej unijnej średniej. Sytuacja martwi, tym bardziej że trend jest spadkowy. W Dzień Jabłoni warto przypomnieć, że krajowe owoce są istotnym elementem każdego jadłospisu i potężnym źródłem witamin i składników odżywczych.
Zdrowie płynące z soczystych owoców
„Jedno jabłko dziennie trzyma lekarza z daleka ode mnie” – głosi angielskie przysłowie. Niektórzy żartobliwie twierdzą, że stosowanie się do tej zasady mogłoby pozbawić lekarzy pracy. Choć jest w tym oczywiście sporo przesady, to nie ulega wątpliwości, że w jabłkach kryje się ogromna ilość cennych składników. Jest to głównie (ale nie tylko!) witamina C, podnosząca odporność organizmu i poprawiająca samopoczucie. Dzięki dużej zawartości potasu jabłka poprawiają pamięć, koncentrację i funkcjonowanie układu nerwowego. Opóźniają również procesy starzenia się, ponieważ zawierają liczne przeciwutleniacze i antyoksydanty. Włączając jabłka do diety, warto pamiętać, że najwięcej witamin znajduje się pod skórką, dlatego najzdrowsze są owoce nieobierane.
Jak świętować Dzień Jabłoni?
Zastanawiasz się, w jaki sposób uczcić dzisiejsze święto? Mamy dla Ciebie kilka propozycji:
- Szerzenie świadomości na temat wartości zdrowotnych jabłek. Polacy jedzą o połowę mniej jabłek niż 20 lat temu. Porozmawiaj z rodziną i znajomymi, przypomnij im, że to niezwykle wartościowe owoce, znacznie poprawiające odporność.
- Przygotowanie się do posadzenia jabłoni. W niektórych krajach dzisiejsze święto celebruje się, sadząc drzewko. Niestety, w polskim klimacie najlepszym czasem na sadzenie drzew i krzewów owocowych jest jesień (październik/listopad), ale nic straconego! Wykorzystaj te miesiące, aby się przygotować: przeczytaj poradniki na temat pielęgnacji oraz zadbaj o środowisko glebowe. Polecamy zastosowanie kwasów humusowych, których zbawienny wpływ na strukturę i właściwości gleby sprawia, że rośliny mają idealne warunki do wzrostu.
- Rozwijanie kulinarnych horyzontów. Jabłka stanowią ważny składnik w potrawach na polskich stołach. Często są dodatkiem do sałatek, deserów i ciast, ale sprawdzają się także w potrawach mięsnych. Pieczona kaczka, ryż z cynamonem, kompot z suszu, naleśniki – istnieje mnóstwo potraw, których smak urozmaicają ulubione owoce. Dziś jest świetny moment na to, aby zajrzeć do książki kucharskiej lub na bloga z przepisami i poznać nowe danie z jabłkiem w roli głównej.